What’s up, ’83 in een notendop…
Opstand, onheil, bommen en bad guys.
In de beruchte New Yorkse Sing Sing gevangenis in het plaatsje Ossining breekt een vet grote opstand uit onder de daar onschuldig verblijvende rakkers en brave borsten, meerdere cipiers worden tijdens deze opstand gegijzeld.
In Bolivia word de beruchte oorlogsmisdadiger Klaus Barbie (met de niets verhullende bijnaam de slachter van Lyon) gearresteerd en met een ticket enkele reis op het vliegtuig naar Frankrijk gezet.
Daar word hij in een geruchtmakend proces veroordeeld tot levenslange opsluiting.
Gek genoeg is hij pas in 1951 naar Bolivia geëmigreerd vanuit….Duitsland!
Na de oorlog heeft hij in Duitsland namelijk nog jaren gewerkt voor het Amerikaanse CIC (Counterintelligence Corps) tegen de communisten.
Ook Nederland ontkomt er niet aan, de eerste Aids patiënten worden geregistreerd.
De vreselijke ziekte zal zich niet alleen manifesteren in de gayscene en het drugscircuit, maar ook in de overige geledingen van onze maatschappij.
Dus mensen vrij veilig, better be safe than sorry.
Tijdens een megaproces in Rome krijgen 32 leden van terreurbeweging de Rode Brigades levenslang voor de ontvoering en moord op de voormalige Italiaanse premier Aldo Moro in de lente van 1978. Voor 27 anderen zijn iets kortere celstraffen weggelegd en 4 mensen worden vrij gesproken.
Beirut Libanon is in ’83 duidelijk not the place to be, over het jaar verspreid vinden er diverse bomaanslagen plaats op meerdere buitenlandse doelwitten.
De Amerikaanse Ambassade word opgeblazen, er vallen 63 doden te betreuren.
Was getekend Hezbollah.
Ook het HQ van de Amerikaanse mariniers (241 doden) en het Franse HQ (58 doden) vallen ten prooi aan een laffe bomaanslag.
In de donkere dagen voor Kerst word in Londen door de IRA een bomaanslag gepleegd op het warenhuis Harrods. Trieste balans 6 doden.
In de Damstraat te Amsterdam word de 15 jarige Kerwin Duinmeijer vanwege zijn huidskleur neergestoken door een 16 jarige skinhead.
Een taxi weigert de hevig bloedende tiener te vervoeren naar het ziekenhuis, de ambulance arriveert pas 20 minuten later.
In het ziekenhuis overlijd hij door het overmatige bloedverlies.
Naar aanleiding van deze tragische gebeurtenis schrijft Frank Boeijen het nummer Zwart Wit.
Op Hemelvaartsdag trekt er geheel onverwacht een zware zomerstorm over ons landje die 10 mensen het leven kost, met name de watersporters worden overvallen door de plotseling opstekende storm.
Biermagnaat Freddy Heineken en zijn persoonlijke chauffeur Ab Doderer worden in Amsterdam ontvoerd door bad guys Cor van Hout, Willem Holleeder, Frans Meijer, Jan Boellaard en Martin Erkamps.
Zij eisen een losgeld van 35 miljoen gulden.
Het losgeld word al rap betaald, maar Heineken en z’n chauffeur worden niet vrij gelaten.
Uiteindelijk achterhaalt de politie dankzij een anonieme tip de plek waar zij worden vastgehouden (een loods op Industriegebied de Heining) en worden beiden bevrijd.
Alle daders worden gepakt, al duurt het nog efkes voor de jeugdvrienden Cor van Hout en Willem Holleeder in Parijs worden gearresteerd.
Van het totale losgeld word 8 miljoen nooit meer terug gevonden.
Totdat in 2017 de zussen van Willem Holleeder uit de school klappen en verklaren dat die
8 miljoen via slinkse wegen destijds is geïnvesteerd in gokhallen op de wallen en prostitutiepanden in Alkmaar.
Bij onze zuiderburen zaait de bende van Nijvel dood en verderf met een gewelddadige overval op de Colruyt Supermarkt in Nijvel. Het zal het begin zijn van een reeks bloedige overvallen die met name in 1985 plaats vinden.
Op Sri Lanka breken onlusten uit tussen de bevolkingsgroepen van Singalezen en Tamils.
TV en Radio
De mannen van the A-Team zijn voor het eerst bij ons op de buis.
Hannibal, Face, Murdock en B.A. zorgen al rap voor een ware rage.
In Nederland zijn we dol op spelletjes op de buis en daar spelen de verschillende omroepen verrekte handig op in. Hieronder volgt een kleine greep uit het uitgebreide aanbod.
5 tegen 5 (VARA 1983-1986) met spelleider Willem Ruis.
Babbelonië (AVRO 1981-1985) met spelleider Pim Jacobs en vaste panelleden Willem Duys, Lous Haasdijk en Jos Brink. Doel was het raden van een woord dat door de panelleden op cryptische wijze werd omschreven.
Cijfers en Letters (KRO 1975-1988) met spelleider Robert ten Brink.
Hints (KRO) met spelleider Frank Kramer, waarbij bekende Nederlanders met gebaren aan mede kandidaten gezegdes, personen of andere zaken duidelijk moesten maken.
Ren je Rot (TROS 1975-1983) met Martin Brozius. Spelshow voor de jeugd.
Overige TV Programma’s waren o.a. Van Gewest tot Gewest (1965-2004), het satirische programma Pisa (VARA) met Henk Spaan en Harry Vermeegen.
Denk o.a. aan de gevleugelde uitspraken “Kopje koffie glazenwasser?” en “Koud he”
Het popprogramma Countdown (Veronica 1978-1993) vanuit de TV studio Concordia in Bussum.
Overige gebeurtenissen
De koude oorlog is in volle gang.
Er worden in 1983 170.247 mensen geboren, dat zijn er 466,1 per dag.
De gemiddelde levensverwachting is op dat moment 76,2 jaar
In romeinse cijfers betekent 1983 MCMLXXXIII.
In het straatbeeld zijn de leggings en beenwarmers helemaal hot in navolging van de dansfilms Staying alive en Flashdance en de TV serie Fame.
Daarnaast zien we ook veel baggy sweaters die zo gedragen worden dat er een schouder bloot gelaten word.
Verder veel power suits met ingenaaide schouderstukken zodat er een trapezium look ontstaat.
De Laserstraal vervangt de naald.
Introductie van de compact disc (CD) op de Nederlandse markt.
De CD is een joint venture tussen Philips en Sony/CBS.
De eerste uitgebrachte CD’s zijn van de componist Strauss en het album The Visitors van ABBA.
In Japan opent Tokyo Disney resort haar deuren.
Luxemburg wint het Eurovisie Songfestival in München.
Corinne Hermes zingt het nummer Si la vie est cadeau regelrecht de prijzenkast in.
De Nederlandse inzending Bernadette met het nummer Sing me a song eindigt als 7e.
Het Duitse weekblad Stern heeft de primeur van de dagboeken van Adolf Hitler.
Stern journalist Gerd Heidemann heeft de dagboeken begin jaren 80 gekocht van Konrad Kujau. Stern legt er in 1983 een slordige 10 miljoen mark voor neer.
De echtheid van de dagboeken word kort daarna echter betwijfeld door experts en nader onderzoek wijst uit dat het hier gaat om een vervalsing.
Het papier zou van na 1954 zijn en de inkt van nog recentere datum.
Kujau bekent later dat hij de dagboeken heeft geschreven.
De 10 miljoen mark zijn inmiddels helaas foetsie, een beetje jammer voor Stern.
Gerd Heidemann en Konrad Kujau worden berecht en krijgen respectievelijk 56 en 54 maanden celstraf. Vrij lichte straf voor zo’n groot bedrag lijkt mij.
Een simpele rekensom leert dat dat neerkomt op zo’n 185.000 mark per maand.
In het Rotterdamse Dijkzigt ziekenhuis word beschuit met muisjes gegeten ter ere van de geboorte van de eerste reageerbuis baby (Stefanie).
Op Antarctica zakt het kwik tot -89,2 graden Celcius.
Het is de laagste buiten temperatuur ooit op Aarde vastgesteld.
Henk Vonhoff opent in Leek de Clickets fabriek, deze magnetische balletjes met een doorsnede van 1 cm. zorgen voor een kortstondige rage, waarbij er miljoenen balletjes over de toonbank gaan.
De Poolse vakbondsleider Lech Walesa krijgt de Nobelprijs voor de vrede.
Onder het motto “Liever een Rus in de achtertuin dan een kernbom” vind in Den Haag de grootste protestmars ooit in Nederland gehouden plaats.
Met een oproep tegen de plaatsing van Kruisraketten op vliegbasis Woensdrecht lopen 550.000 mensen mee in de mars. Prinses Irene is een van de sprekers.
In de buitenlandse pers word dit “verzet” het zgn Hollanditis genoemd.
Dat zich als een virus naar andere Europese landen verspreid.
Nederland staat in vuur en vlam en word getroffen door ambtenaren stakingen, wekenlang word het huisvuil niet opgehaald en de post niet bezorgd. Ongeveer 100.000 ambtenaren protesteren 50 dagen lang tegen de aangekondigde 3,5 % loonsverlaging van het kabinet Lubbers.
Lubbers zelf krijgt een complete wagenlading huisvuil gestort op z’n stoepie.
Afschaffing van de cent.
De productie van de cent kost een veelvoud van de waarde er van.
Daarbij worden veel bedragen in de praktijk al afgerond.
De kleinste munteenheid vanaf nu word de stuiver (5 cent).
Loesje word geboren in Arnhem op 29 November 1983.
Haar eerste woordjes zijn “Word ik vanmorgen wakker ligt de wereld op de stoep“.
Zes gasten uit de plaatselijke actiebeweging willen hun blik op de wereld op eigen wijze in beeld brengen.
Loesje stelt zich in 1986 als politieke partij verkiesbaar en wint daarmee snel aan bekendheid.
De politieke partij word echter geen succes, maar de scherpe teksten daarentegen zijn een blijvertje.
Microsoft brengt de eerste versie van MS Word op de markt.
Aanvankelijk krijgt het reeds bestaande Wordperfect de voorkeur van de consument als meest gebruikte tekstverwerker van dat moment.
Sport
Phil Anderson schrijft de 18e editie van de Amstel Gold Race op zijn naam.
Laurent Fignon wint de Tour de France.
Ajax word voor de tweede keer op rij landskampioen in de Eredivisie.
En verslaat NEC in de finale van de KNVB beker en pakt daarmee de dubbel.
In de Eerste divisie word DS ’79 kampioen en daarmee promoveert de ploeg uit Dordrecht naar de Eredivisie.
In de laatste wedstrijdronde voor de EK kwalificatie waant Nederland zich al veilig en geplaatst voor het eindtoernooi
Spanje moet namelijk met 12-1 van Malta winnen willen zij nog door gaan in plaats van Nederland, maar dat gaat natuurlijk never nooit gebeuren.
Duh, laat het nou heel frapant precies 12-1 worden.
Nederland gaat dus niet naar het EK en mijn dienstmaatje Fransie mikt uit pure frustratie zijn TV van twee hoog door het ongeopende raam naar buiten.
Wat hem de volgende dag weer een bezoekje oplevert bij onze Kapitein.
In het voetbalduel tussen NAC en Wageningen loopt Hans Kraay tegen een rode kaart aan met als gevolg een schorsing voor 24 wedstrijden en zijn contract bij NAC dat direct ontbonden word. Tja een scheidsrechter mag zelf wel klappen uitdelen, maar mag zelf niet aangeraakt worden door de spelers.
Felix Magath scoort al vroeg in de wedstrijd het enige doelpunt in de finale tegen Juventus en schiet zo zijn cluppie HSV naar de overwinning in de Europacup I.
Succescoach Alex Ferguson wint zijn eerste Europese beker door met zijn club FC Aberdeen na 2 verlengingen met 2-1 te winnen van Real Madrid in de finale van de Europacup II.
Aberdeen weet ook de eerste editie van de UEFA Supercup te winnen door HSV te verslaan.
Anderlecht verslaat Benfica met het beste resultaat uit twee wedstrijden en neemt de UEFA cup mee naar huis.
De Nederlandse Hockeymannen pakken voor het eerst in de geschiedenis in Amstelveen de Europese titel.
De Braziliaan Nelson Piquet is na 15 races de beste coureur en pakt de titel in de Formule 1
Op Wimbledon pakt opgewonden standje John McEnroe de titel bij de mannen.
Martina Navratilova doet dit zelfde bij de vrouwen.
Australië wint de Davis Cup door Zweden te verslaan.
Literatuur
Op 8 Oktober, 1 dag na zijn 70e verjaardag schrijft Simon Carmiggelt (Journalist, schrijver en dichter) zijn laatste Kronkel voor het Parool en houd het daarmee, na bijna 40 jaar Kronkels van zijn hand, voor gezien.
Kan mij nog herinneren dat hij deze Kronkels op geheel eigen wijze ook met enige regelmaat op TV voordroeg wat later op de avond.
Milan Kundera schrijft zijn meesterwerk The unbearable lightness of being waarin hij de intellectuele scene in Tsjechoslowakije tijdens de Praagse Lente en de daarop volgende invasie door Rusland beschrijft.
Desmond Bagley (journalist en schrijver) overlijd op 59 jarige leeftijd.
De Belgische schrijver Hugo Claus schrijft zijn Magnum Opus Het verdriet van België.
De Britse schrijver William Golding krijgt de Nobelprijs voor de literatuur.
In Rotterdam Blaak word door Van den Broek en Bakema een geheel eigentijdse Openbare Bibliotheek uit de grond gestampt.
De Franse komiek en filmacteur Louis de Funes overlijd op 68 jarige leeftijd.
U2 geeft een legendarisch live concert in het Red Rocks Amphitheatre in Colorado als onderdeel van de War tour.
Het bijbehorende live album Under a blood red sky word een gigantische hit.
In 1984 word een videoband uitgebracht van het concert.
Vier Leidse sleutelhangers scoren een monsterhit en vervuilen die zomer de ether met het niemendalletje Comment ça va.
Ze verkopen maar liefst vier miljoen exemplaren met het lulverhaal over een Parijse vakantieliefde.